Trước đồng hồ xuất hiện, thời gian được đo bằng các quá trình vật lý[1] có thể hiểu được theo từng kỷ nguyên của nền văn minh:

• Sự mặt đầu tiên đánh dấu trận lũ sông Nile mỗi năm[2]
• sự nối tiếp định kỳ của ngày và đêm, dường như là mãi mãi[3]
• vị trí trên đường chân trời xuất hiện đầu tiên lúc rạng đông[4]
• vị trí của mặt trời trên bầu trời[5]
• đánh dấu thời điểm trưa trong ngày[6]
• chiều dài bóng đổ bởi một cột đồng hồ mặt trời[7]

Cuối cùng,[8][9] nó đã có thể mô tả thời gian trôi qua với thiết bị đo đạc, sử dụng các định nghĩa hoạt động. Cùng lúc này, các khái niệm mới về thời gian đã được phát triển, như dưới đây.[10]